Auteur: Monique Dalebout

Net als veel andere mensen vond Annemarie Heijboer uit Burgh-Haamstede het onderwerp ‘de dood’ een beetje eng. Iets waarvan ze dacht dat ze er liever afstand van wilde nemen als ze er in haar omgeving mee te maken zou krijgen. Tot haar schoonvader negen jaar geleden plotseling ziek werd en op zijn sterfbed lag. Op dat moment besefte ze dat ze niet wilde vluchten, maar er juist voor hem wilde zijn. “Het was zo fijn om nog écht iets voor hem te kunnen betekenen in zijn laatste dagen”, blikt Annemarie terug. “Ondanks het verdriet waren er zoveel mooie momenten. We missen hem, maar kunnen wel met een warm gevoel terugkijken op zijn laatste dagen.”

TEKST: RACHEL VAN WESTEN

“Het was een bijzondere ervaring”, vervolgt Annemarie. “Er gebeurde iets. Ik weet niet zo goed hoe ik het moet uitleggen, maar ik had het gevoel dat er iets ontpopte in mezelf. Iets waarvan ik niet wist dat ik het in me had. Ik realiseerde me dat je met kleine dingen echt iets kunt betekenen voor mensen in de laatste fase van hun leven. Daar wilde ik iets mee doen.”

Na het overlijden van haar schoonvader bleef die gedachte door haar hoofd zweven, maar de kinderen waren nog klein en ze had het druk met haar jonge gezin. Tot haar dochters op een gegeven moment een continurooster kregen, waardoor ze van negen tot twee op school zouden zijn.

Hospice Kaaskenshuis
“Op dat moment heb ik voor het eerst contact opgenomen met Hospice Kaaskenshuis in Zierikzee, waar ongeneeslijk zieken zorg, warmte en aandacht krijgen in de laatste levensfase”, vertelt Annemarie. “Toen ik erachter kwam dat de werktijden niet aansloten op het schoolrooster van de kinderen, besloot ik om een paar jaar te wachten. In de eerste plaats wilde ik er voor mijn gezin zijn.”

Vorig jaar september was het zo ver. De jongste van Annemarie ging naar de middelbare school en ze besloot om opnieuw contact op te nemen met Kaaskenshuis.
“Het was heel gek, want ik wilde dit al zo lang, maar toen ik eindelijk de kans had, ging ik toch twijfelen. Anderen zeiden tegen me dat ik beter iets leuks kon gaan doen of betaald werk moest gaan zoeken. Maar vanaf het moment dat ik de hospice binnenliep, wist ik heel zeker dat ik dit wilde doen. Dat gevoel is alleen maar sterker geworden.” 

Goede begeleiding
“Spannend was het wel. Mijn enige ervaring was het overlijden van mijn schoonvader. Daarvoor had ik het sterfproces nog nooit van dichtbij meegemaakt. Toch werd ik met open armen ontvangen en enorm goed begeleid. Je werkt altijd met z’n tweeën en er was altijd een ervaren vrijwilliger bij. Ook heb ik samen met tien andere vrijwilligers een introductiecursus gedaan.”

Inmiddels werkt Annemarie wekelijks twee diensten in het hospice. Elke dienst duurt vier uur en begint met een overdracht. “We vinden het belangrijk om het wel en wee van de bewoners goed aan elkaar over te dragen. Voor elke nieuwe bewoner hebben we een dossier waar alle bijzonderheden instaan. Dus als er iemand binnen is gekomen die ik nog niet heb gezien, lees ik die informatie goed door. Wat wil iemand qua eten en drinken? Vindt diegene het fijn als de deur openstaat en er regelmatig iemand binnenloopt of wordt diegene liever wat meer met rust gelaten? Hoe wil de bewoner aangesproken worden? Het is belangrijk dat je deze dingen weet, voor je bij iemand naar binnen loopt.”    

Fijn om dit te mogen doen voor een ander
Het raakt Annemarie als ze ziet hoe snel een mens achteruit kan gaan in die laatste levensfase. “Als ik merk dat het in mijn hoofd blijft zitten, helpt het enorm om erover te praten met een collega. Ik kan altijd iemand bellen, dat is fijn. Gek genoeg ervaar ik dit werk niet als ‘zwaar’ of ‘emotioneel belastend’. Het raakt me, maar het is vooral heel fijn om dit te mogen doen voor een ander. Daarnaast ben ik me gaan realiseren hoe waardevol en kwetsbaar het leven en je gezondheid is. Dat wist ik ergens wel, maar toch ben ik het nu echt gaan voelen. Dat is een enorme verrijking. Je gezondheid is zo kostbaar. Je weet niet of en wanneer je ziek wordt. Je weet niet wanneer de dood komt. Juist daarom ben ik me nog meer gaan realiseren dat je echt in het moment moet leven. Stel geen dingen uit. Het werken in een hospice heeft me ook laten beseffen dat je veel te veel druk op jezelf legt. Het huis moet aan kant, je werk moet perfect en ga zo maar door. Maar neem toch eens de tijd om dingen te doen die jij echt belangrijk vindt. Dat is niet die afwas, maar wel dat gesprekje met mijn dochter voor ze gaat slapen.” 

Vrijwilliger worden?
In Hospice Kaaskenshuis zijn vier kamers voor bewoners. Zowel ’s nachts als overdag is er een ervaren verpleegkundige beschikbaar voor de professionele palliatieve zorg. De zorgvrijwilligers ondersteunen de verpleegkundige waar dit nodig is. Wil jij ook vrijwilliger worden? Kijk op www.kaaskenshuis of neem direct contact op via 0111-453511 of info@kaaskenshuis.nl

Thuisondersteuning
Naast zorg in het hospice in Zierikzee, biedt Kaaskenshuis ook thuisondersteuning. Dit geeft mantelzorgers de mogelijkheid om iets voor zichzelf te kunnen doen, in de wetenschap dat er een vrijwilliger bij hun dierbare is. Ook de thuisondersteuning wordt mogelijk gemaakt door vrijwilligers zoals Annemarie. Daardoor is deze ondersteuning kosteloos en aanvullend op de beroepsmatige zorg.

Vrijdag 8 november hebben wij de bewoners herdacht die in de periode juni tot en met september 2024 in ons hospice zijn overleden.
We noemden de namen en branden de kaarsen. Het was een fijn samenzijn.

Mijn naam is Wilma den Hartog. Ik ben 49 jaar en ben sinds januari dit jaar thuisvrijwilliger. Het werk geeft mij voldoening.

Het werk in de palliatieve zorg heeft me al lange tijd getriggerd. Er was een info morgen in het hospice voor thuisvrijwilligers, daar ben ik geweest, toen werd ik meteen erg enthousiast. Maar op dat moment pastte het niet in mijn drukke leven, dacht ik. We hebben een gezin, een akkerbouwbedrijf en ik werk als leerlingbegeleider in het VMBO. Daarnaast doe ik nog wat vrijwilligerswerk. Maar het liet me niet los en ik bedacht dat ik ook andere dingen af kon gaan bouwen, dus ben ik het toch gaan doen. Daar heb ik nog steeds geen spijt van. Als thuisvrijwilliger kun je je eigen tijd indelen en het werk op je eigen agenda afstemmen.

Ik ben geboren met grote oren en een warm hart. Door er te zijn kun je iets betekenen voor een ander, door te luisteren kun je ook aanvoelen wat de ander nodig heeft. Het werk geeft mij voldoening. Ik kan het andere mensen zeker aanraden. Je kunt met relatief weinig inspanning veel voor iemand betekenen in de laatste fase van het leven. Als thuisvrijwilliger trek je echt persoonlijk met iemand op. Vaak is het ter ondersteuning van de mantelzorgers, dus maak je die ook blij.

Tijdens de introductietraining werden mijn twijfels of dit werk wel bij me past steeds verder weggenomen. En begon ik steeds meer in te zien dat dit werk heel goed bij me past. Elke inzet is anders, het is steeds afstemmen op de behoefte van de cliënt en zien wat ik kan bieden. Ik zou zeggen, bij twijfel, gewoon doen!

Ik ben Pieter Kok, 65 jaar en ruim tweeënhalf jaar zorgvrijwilliger in het hospice. Ik kan het iedereen aanraden!

Ik ben vervroegd met pensioen gegaan en wilde wat zinnigs gaan doen. Van een ex-collega had ik het een en ander gehoord die dit werk al in een ander hospice deed. Toen dacht ik: dat zou ook wat voor mij kunnen zijn en heb ik contact opgenomen met het hospice.

Het brengt me plezier, met zowel de bewoners en hun naasten, als met collega’s. Het geeft ook een stukje gezelligheid. Ik kom zorg brengen, maar ook aandacht voor de medemens. Ik probeer bij te dragen aan de laatste stappen in iemands leven. In deze fase van het leven kun je ook nog gewoon lachen en plezier maken.

Je komt ook verschillende type mensen tegen die op verschillende manieren in het leven staan. Dat zet me tot nadenken hoe ik zelf in het leven sta. Het is ook heel ander werk dan dat ik ooit zelf gedaan heb. Het is misschien niet voor iedereen weggelegd, maar daarom is er ook een proefperiode. Je loopt dan een aantal diensten mee. Zo kun je stilstaan bij wat het met je doet en of het wat voor je is. Ik kan het zeker aanraden, omdat het heel bevredigend en zinvol werk is.

De gehele maand september 2024 zijn Goedbloed auto’s en hun klanten in actie gekomen voor het hospice. Op 11 oktober, de dag voor de Nationale Dag Van De Palliatieve Zorg op 12 oktober, heeft eigenaar Jelle den Boer de collectebus en een prachtige cheque aan Kaaskenshuis overhandigd. We danken Goedbloed auto’s en hun klanten voor hun steun en betrokkenheid bij het hospice. Het bedrag gaat gebruikt worden voor onder andere noodzakelijke rioolwerkzaamheden en nieuwe zonwering voor het hospice.

Op 10 oktober jl. organiseerden wij onze eerste Vriendenavond. De avond werd geopend door Xander Zijlmans, die als voorzitter van het bestuur van de Stichting duidelijk maakte dat het hospice en de thuisondersteuning niet kunnen bestaan zonder de steun van bedrijven, serviceclubs, kerken en particulieren. In het kader van de start van de week van de palliatieve zorg is het filmpje Wegwijzer Palliatieve Zorg vertoond en daarna heeft rouwexpert Luuc Smit met diverse filmpjes het belang van luisteren en lichamelijk contact uitgelegd en dat ‘het goede doen in de kleine dingen zit’. Onder het genot van een hapje en drankje is er nagepraat in de foyer van fiZi. Bedankt vrienden voor jullie steun en aanwezigheid tijdens deze bijzondere avond!

Helaas hebben wij niet van alle mensen die ons steunen een e-mailadres. Mocht je geen uitnodiging ontvangen hebben, dan horen we graag van je.

Elke 1e donderdag van de maand hebben wij een open avond van 19.30 tot 20.30 uur in het hospice op de Mauritslaan 39 in Zierikzee. Kom vrijblijvend een kijkje nemen om te zien of vrijwilligerswerk in het hospice of bij mensen thuis bij je past. Onze vrijwilligers staan klaar om al je vragen te beantwoorden en je rond te leiden.

Carend levert een belangrijke bijdrage aan het vergroten van de kennis en kunde rond de palliatieve zorg. Lees hier het mooie interview door Carend met onze algemeen coördinator Sanne van Es over ons hospice en Kaaskens-THUIS.

We hebben een nieuw muziek aanbod in ons hospice. Via een muziekmenu kan een keuze gemaakt worden uit een scala aan genres van muziek, zang en dans. Door een vrijwilliger wordt dit op korte termijn geregeld voor onze bewoner.

Hoe fijn is dat!

Foto: Sandra Schimmelpennink (PZC)