‘Ik ben me écht gaan realiseren hoe waardevol en kwetsbaar het leven is’

Net als veel andere mensen vond Annemarie Heijboer uit Burgh-Haamstede het onderwerp ‘de dood’ een beetje eng. Iets waarvan ze dacht dat ze er liever afstand van wilde nemen als ze er in haar omgeving mee te maken zou krijgen. Tot haar schoonvader negen jaar geleden plotseling ziek werd en op zijn sterfbed lag. Op dat moment besefte ze dat ze niet wilde vluchten, maar er juist voor hem wilde zijn. “Het was zo fijn om nog écht iets voor hem te kunnen betekenen in zijn laatste dagen”, blikt Annemarie terug. “Ondanks het verdriet waren er zoveel mooie momenten. We missen hem, maar kunnen wel met een warm gevoel terugkijken op zijn laatste dagen.”

TEKST: RACHEL VAN WESTEN

“Het was een bijzondere ervaring”, vervolgt Annemarie. “Er gebeurde iets. Ik weet niet zo goed hoe ik het moet uitleggen, maar ik had het gevoel dat er iets ontpopte in mezelf. Iets waarvan ik niet wist dat ik het in me had. Ik realiseerde me dat je met kleine dingen echt iets kunt betekenen voor mensen in de laatste fase van hun leven. Daar wilde ik iets mee doen.”

Na het overlijden van haar schoonvader bleef die gedachte door haar hoofd zweven, maar de kinderen waren nog klein en ze had het druk met haar jonge gezin. Tot haar dochters op een gegeven moment een continurooster kregen, waardoor ze van negen tot twee op school zouden zijn.

Hospice Kaaskenshuis
“Op dat moment heb ik voor het eerst contact opgenomen met Hospice Kaaskenshuis in Zierikzee, waar ongeneeslijk zieken zorg, warmte en aandacht krijgen in de laatste levensfase”, vertelt Annemarie. “Toen ik erachter kwam dat de werktijden niet aansloten op het schoolrooster van de kinderen, besloot ik om een paar jaar te wachten. In de eerste plaats wilde ik er voor mijn gezin zijn.”

Vorig jaar september was het zo ver. De jongste van Annemarie ging naar de middelbare school en ze besloot om opnieuw contact op te nemen met Kaaskenshuis.
“Het was heel gek, want ik wilde dit al zo lang, maar toen ik eindelijk de kans had, ging ik toch twijfelen. Anderen zeiden tegen me dat ik beter iets leuks kon gaan doen of betaald werk moest gaan zoeken. Maar vanaf het moment dat ik de hospice binnenliep, wist ik heel zeker dat ik dit wilde doen. Dat gevoel is alleen maar sterker geworden.” 

Goede begeleiding
“Spannend was het wel. Mijn enige ervaring was het overlijden van mijn schoonvader. Daarvoor had ik het sterfproces nog nooit van dichtbij meegemaakt. Toch werd ik met open armen ontvangen en enorm goed begeleid. Je werkt altijd met z’n tweeën en er was altijd een ervaren vrijwilliger bij. Ook heb ik samen met tien andere vrijwilligers een introductiecursus gedaan.”

Inmiddels werkt Annemarie wekelijks twee diensten in het hospice. Elke dienst duurt vier uur en begint met een overdracht. “We vinden het belangrijk om het wel en wee van de bewoners goed aan elkaar over te dragen. Voor elke nieuwe bewoner hebben we een dossier waar alle bijzonderheden instaan. Dus als er iemand binnen is gekomen die ik nog niet heb gezien, lees ik die informatie goed door. Wat wil iemand qua eten en drinken? Vindt diegene het fijn als de deur openstaat en er regelmatig iemand binnenloopt of wordt diegene liever wat meer met rust gelaten? Hoe wil de bewoner aangesproken worden? Het is belangrijk dat je deze dingen weet, voor je bij iemand naar binnen loopt.”    

Fijn om dit te mogen doen voor een ander
Het raakt Annemarie als ze ziet hoe snel een mens achteruit kan gaan in die laatste levensfase. “Als ik merk dat het in mijn hoofd blijft zitten, helpt het enorm om erover te praten met een collega. Ik kan altijd iemand bellen, dat is fijn. Gek genoeg ervaar ik dit werk niet als ‘zwaar’ of ‘emotioneel belastend’. Het raakt me, maar het is vooral heel fijn om dit te mogen doen voor een ander. Daarnaast ben ik me gaan realiseren hoe waardevol en kwetsbaar het leven en je gezondheid is. Dat wist ik ergens wel, maar toch ben ik het nu echt gaan voelen. Dat is een enorme verrijking. Je gezondheid is zo kostbaar. Je weet niet of en wanneer je ziek wordt. Je weet niet wanneer de dood komt. Juist daarom ben ik me nog meer gaan realiseren dat je echt in het moment moet leven. Stel geen dingen uit. Het werken in een hospice heeft me ook laten beseffen dat je veel te veel druk op jezelf legt. Het huis moet aan kant, je werk moet perfect en ga zo maar door. Maar neem toch eens de tijd om dingen te doen die jij echt belangrijk vindt. Dat is niet die afwas, maar wel dat gesprekje met mijn dochter voor ze gaat slapen.” 

Vrijwilliger worden?
In Hospice Kaaskenshuis zijn vier kamers voor bewoners. Zowel ’s nachts als overdag is er een ervaren verpleegkundige beschikbaar voor de professionele palliatieve zorg. De zorgvrijwilligers ondersteunen de verpleegkundige waar dit nodig is. Wil jij ook vrijwilliger worden? Kijk op www.kaaskenshuis of neem direct contact op via 0111-453511 of info@kaaskenshuis.nl

Thuisondersteuning
Naast zorg in het hospice in Zierikzee, biedt Kaaskenshuis ook thuisondersteuning. Dit geeft mantelzorgers de mogelijkheid om iets voor zichzelf te kunnen doen, in de wetenschap dat er een vrijwilliger bij hun dierbare is. Ook de thuisondersteuning wordt mogelijk gemaakt door vrijwilligers zoals Annemarie. Daardoor is deze ondersteuning kosteloos en aanvullend op de beroepsmatige zorg.